آنجایی که افراد جامعه به منظور تامین نیاز های اقتصادی خود مجبور به اشتغال بوده و در این راستا در محیط کار باسایر افراد و گروه های مختلف جامعه اعم از زن و مرد همکاری داشته باشند ، لذا محل کار به عنوان یکی از زمینه هایی که به شکل طبیعی امکان تظاهرات جنسی در آن میتواند محتمل باشد میتواند زمینه ساز مشکلات ارتباطی نیز گردد.بنا بر قوانین کار و نیز مصوبات حقوق انسانی در محیط کار هر گونه گفته یا عملی که به نوعی رنگ جنسیتی داشته و ابراز ، نمایش و یا اعمال آن مورد پذیرش مخاطب نبوده وی را در وضعیت معذب و ناراحت قرار دهد ، آزار جنسی قلمداد میگردد . به عبارت دیگراظهارنظرهای موهن‌وتلویحات‌جنسی یااشارات تبعیض‌آمیز جنسی که برای شخص‌مخاطب آزاردهنده باشد و باعث احساس خطر، حقارت، مرعوب شدن یا رنج در مخاطب شود و یا در انجام کار او اختلال ایجاد کند و امنیت شغلی او را به‌خطراندازد،مزاحمت‌های جنسی‌کاری محسوب‌می‌شوند.
آنجایی که افراد جامعه به منظور تامین نیاز های اقتصادی خود مجبور به اشتغال بوده و در این راستا در محیط کار باسایر افراد و گروه های مختلف جامعه اعم از زن و مرد همکاری داشته باشند ، لذا محل کار به عنوان یکی از زمینه هایی که به شکل طبیعی امکان تظاهرات جنسی در آن میتواند محتمل باشد میتواند زمینه ساز مشکلات ارتباطی نیز گردد.بنا بر قوانین کار و نیز مصوبات حقوق انسانی در محیط کار هر گونه گفته یا عملی که به نوعی رنگ جنسیتی داشته و ابراز ، نمایش و یا اعمال آن مورد پذیرش مخاطب نبوده وی را در وضعیت معذب و ناراحت قرار دهد ، آزار جنسی قلمداد میگردد . به عبارت دیگراظهارنظرهای موهن‌وتلویحات‌جنسی یااشارات تبعیض‌آمیز جنسی که برای شخص‌مخاطب آزاردهنده باشد و باعث احساس خطر، حقارت، مرعوب شدن یا رنج در مخاطب شود و یا در انجام کار او اختلال ایجاد کند و امنیت شغلی او را به‌خطراندازد،مزاحمت‌های جنسی‌کاری محسوب‌می‌شوند.
. اینگونه تعدیات جنسی عبارتند از
1) هر گونه لمس بدنی نامناسب
2) طرح جوک ها و یا شوخی های توهین آمیز و یا زننده جنسی
3) فرستادن ایمیل های حاوی مطالب، تصاویر و یا مضامین سکسی
از آنجایی که افراد جامعه به منظور تامین نیاز های اقتصادی خود مجبور به اشتغال بوده و در این راستا در محیط کار باسایر افراد و گروه های مختلف جامعه اعم از زن و مرد همکاری داشته باشند ، لذا محل کار به عنوان یکی از زمینه هایی که به شکل طبیعی امکان تظاهرات جنسی در آن میتواند محتمل باشد میتواند زمینه ساز مشکلات ارتباطی نیز گردد.بنا بر قوانین کار و نیز مصوبات حقوق انسانی در محیط کار هر گونه گفته یا عملی که به نوعی رنگ جنسیتی داشته و ابراز ، نمایش و یا اعمال آن مورد پذیرش مخاطب نبوده وی را در وضعیت معذب و ناراحت قرار دهد ، آزار جنسی قلمداد میگردد . به عبارت دیگراظهارنظرهای موهن‌وتلویحات‌جنسی یااشارات تبعیض‌آمیز جنسی که برای شخص‌مخاطب آزاردهنده باشد و باعث احساس خطر، حقارت، مرعوب شدن یا رنج در مخاطب شود و یا در انجام کار او اختلال ایجاد کند و امنیت شغلی او را به‌خطراندازد،مزاحمت‌های جنسی‌کاری محسوب‌می‌شوند.
. اینگونه تعدیات جنسی عبارتند از
1) هر گونه لمس بدنی نامناسب
2) طرح جوک ها و یا شوخی های توهین آمیز و یا زننده جنسی
3) فرستادن ایمیل های حاوی مطالب، تصاویر و یا مضامین سکسی
4) درخواست یا پیشنهاد جنسی
5) توصیفات و نظرات جنسی یا معذب سازنده راجع به شکل یا کیفیت اعضای بدن
6) نشان دادن تصاویر مستهجن سکسی
7) استفاده از عبارات و جملات تحقیر کننده در مورد جنسیت فرد
8) طرح سوالات جنسی در مفهوم کلی و یا سوال در مورد کیفیت ، نوع رفتار جنسی ویا جهت گیری جنسی فرد
9) ترغیب به تفویض شغل یا عنوان کاری بهتر در ازای برقراری تماس یا برقراری رابطه جنسی
10) تهدید به اخراج از کار یا گرفتن مزایای کاری ، اضافه حقوق ، مرخصی در صورت عدم تمایل برقراری تماس یا برقراری رابطه جنسی
نکته قابل تامل اینکه مزاحمت‌های جنسی بنا بر عرف و فرهنگ هر جامعه و قانونی که شکل‌دهنده به حدود روابط زن و مرد هستند متفاوت تعریف میگردد. به عنوان مثال درزیرساخت های سنت ایرانی شاید خندیدن به لطیفه های جنسی فردی که آنسوی میز نشسته ، نوعی احترام به صاحب کار معنی گردد و علی رغم عدم رضایت شخصی و راحت نبودن درمقوله های چون برقراری تماس بدنی ، سر باز زدن از آنرا بیکار شدن نتیجه گیری کند لیکن در جامعه ای دیگر، که امنیت شغلی افراد در آن تضمین شده تراست و نیز حمایت های قانونی به شکلی کاملاً جدی امکان هر گونه سوء استفاده های جنسی در محیط کار را مسدود میکند فرد لزومی به تحمل شرایط آزارنده ندیده و از برقراری هرگونه تماس یا رابطه جنسی نا دلخواه میتواند امتناع ورزد و در این راستا هر حرکت نا خوشایند جنسی را در نطفه خفه سازد ، لیکن حتی در ایندسته از کشور های مترقی و پیشرو نیز آگاهی اذهان عمومی به حقوق جنسی و ضوابط محیط کاری اندک میباشد که نتیجه آن خیل وسیع و آمار رو به رشدِ آزرده شونده های جنسی در این کشورها میباشد.
باید خاطر نشان ساخت که آزار جنسی لزوماً به رفتاری که طبیعتِ سکسی داشته باشد اطلاق نمیگردد بلکه صرف اینکه جنسیتِ شخص ، اعم از زن بودن و یا مرد بودن فرد را زیر سوال برده و یا مورد توهین قرار دهد نیز آزار جنسی قلمداد میگردد. اگر چه گاه مردان نیز ممکن است مورد آزار جنسی از جانب زنان قرار گیرند لیکن طیف وسیعی از آزاردیدگان جنسی در محیط کار را زنان تشکیل میدهند. بنا بر تحقیقات انجام شده چیزی بین 30 تا 70 درصد از زنان و10 تا 20 درصد از مردان در طول زندگی خود به نوعی درگیر یکی از انواع آزارهای جنسی در محیط کار گشته اند.
آنتونی گیدنز، جامعه‌شناس، آزار جنسی در محیط کار را استفاده از اقتدار شغلی یا قدرت برای تحمیل خواست‌های جنسی تعریف میکند لذا اغلب دست درازی و مزاحمت های جنسی در محیط کار از سوی کارفرمایان ، روًسا و یا مسئولینی اتفاق میافتد که به نوعی در مسند قدرت قراردارند . لیکن نباید از نظر دور داشت که در بین همکاران هم رده نیز میتوان انواع اذیت های جنسی را به وفور مشاهده کرد.
آزار جنسی در محیط کار ممکن است در اتاق کار، محل صرف غذا ، دستشویی ، انبار ، ماشین اداره و یا در حین مسافرت های کاری و مهمانی های اداری بوقوع بپیوندد.
از آنجایی که هر گونه تماس بدنی و جنسی که رضایت دو جانبه در آن لحاظ نشده باشد ، نوعی تجاوز محسوب میگردد لذا برای فرد قربانی پیامدهای روانی از قبیل : اضطراب ، افسردگی ، از دست دادن اعتماد به نفس ، مشکلات تغذیه ای اعم از پر خوری یا بی اشتهایی عصبی ، مشکلات خواب ، توسل به الکل یا دخانیات برای فراموشی ،عدم تمرکز ، احساس نا امنی ، ترس ، تحقیر و خشم و... میتوان پیش بینی نمود.
از سویی وقوع آزار و اذیت جنسی در محیط کار میتواند منافع یک موسسه یا کمپانی را خدشه دار ساخته خسارت های مالی و اجتماعی بر پیکره یک نهاد تولیدی یا خدماتی وارد آورد . از جملهً این لطمات میتوان به کاهش سطح تولیدات یا خدمات ، افت بازدهی اقتصادی ، تخریب وجه اجتماعی کمپانی یا موسسه خدماتی ، ایجاد فضای مسموم که در آن توانایی تمرکز و انجام وظایف محوله از سوی کارکنان مخدوش گردیده احتمال درخواست استعفا و یا مرخصی های پیاپی کارکنان فزونی یابد . از سویی پر واضح است که پیامدهای قانونی و نیز بهداشتی متعددی نیز متوجه ایندسته از محیط های کاری خواهد بود.
چنانچه گفته شد هر حرکتی با مضمون جنسی که مورد رضایت دو جانبه نباشد خشونت جنسی قلمداد میگردد به همین خاطر به منظور کاهش پیامدهای مخرب این پدیده و جلوگیری از وقوع آن ، کلیه افراد شاغل و نیز کلیه نهاد های کاری میبایستی با چارچوب و ضوابط کاری حاکم در جامعه به خوبی آشنا باشند .
لذا بر گردانندگان نهادهای کاری است که نکات زیر را در محیط های کاری خود در دستور کار قرارد هند :
1) منظور کردن تعریفی مشخص از انظباط کاری و روشن کردن موضع راسخ کمپانی در عناد با آزار جنسی در اساسنامه کاری
2) ابلاغ تعریف حقوق جنسی و ضوابط ارتباطی به کلیه کارکنان
3) در معرض دید قرار دادن قوانین مکتوب آزار جنسی در محیط کار
4) به سمع رساندن اصول رفتار بین فردی در محیط کار در جلسات گروهی کارکنان
5) ارائه مثال های ملموس و کاربردی در تعریف آزار جنسی در محیط کار
6) انجام دوره ها آموزشی و ایجاد کلاس های آزار جنسی برای مسئولین و متصدیانی که با کارمندان در ارتباطند
7) پیگیری مجدانه مسئولین در کشف و به سر انجام رسانیدن شکایات جنسی کارکنان
8) تلاش در جهت ایجاد فضای سالم و بری از آزار جنسی در محیط کاری
و آنچه که کارکنانی که به نوعی در گیر یکی از انواع آزار های جنسی گشته اند باید انجام دهند :
1) اعلام صریح عدم رضایت و ناراحتی از فضای مسموم ایجاد شده در محیط کار به فرد متجاوز
2) صحبت با سایر همکاران راجع به آنچه در فضای مسموم در محیط کار در جریان است و شاهد گرفتن آنان به آزار جنسی فرد متجاوز
3) به آگاهی رسانیدن حرکات آزارنده فرد متجاوز به مسئولین و مدیران کاری
4) ثبت کلیه صحبتها ، ایمیل ها ، تصاویر، رفتار و هر گونه پیامی که فرد از دریافت یا انجام آن معذب گشته به همراه زمان و مکانی که آن حادثه رخ داده است
5) تماس با اتحادیه ، صنف ، وکیل و یا هر نهاد قانونی که از حقوق کارکنان دفاع میکند
6) تماس با پلیس
